Uporczywy sygnał dźwiękowy, szum lub syk w uchu. Nie jest to dźwięk zewnętrzny, ale wytwarzany przez sam mózg. Szumy uszne - znane również jako tinnitus - występują u około 1 na 5 osób. I choć przyczyny są złożone, jeden związek jest coraz bardziej uderzający: związek między szumami usznymi a stresem.
Ale jak to dokładnie wygląda? Czy stres może powodować szumy uszne? A może szumy uszne faktycznie powodują stres? I co można zrobić, aby przerwać to błędne koło?
Na tym blogu zagłębiamy się w związek między stresem a szumami usznymi. Bez suchej teorii, ale praktyczne spostrzeżenia, rozpoznawalne przykłady i wskazówki, które pozwolą odpocząć zarówno uszom, jak i głowie.
Czym jest szum w uszach?
Szumy uszne to percepcja dźwięku bez zewnętrznego źródła dźwięku. Osoby z szumami usznymi często opisują dźwięk jako:
- sygnał dźwiękowy lub gwizdek
- szumiący lub brzęczący dźwięk
- szelest, bulgotanie lub tykanie
- połączenie powyższych dźwięków
U niektórych osób szumy uszne występują w sposób ciągły, a u innych pojawiają się z przerwami. Dla wielu osób szumy uszne są sygnałem ukrytego problemu - takiego jak uszkodzenie słuchu, problem z uchem środkowym lub przeciążenie układu nerwowego.
Czym jest stres?
Stres to naturalna reakcja organizmu na presję lub zagrożenie. W sytuacjach stresowych organizm wytwarza hormony, takie jak adrenalina i kortyzol. Przydatne, gdy trzeba uciec przed niebezpieczeństwem, ale mniej przyjemne, gdy stres staje się przewlekły.
Długotrwały stres wpływa na niemal wszystko: sen, koncentrację, nastrój, a także zdrowie fizyczne. I tak: również na słuch.
W jaki sposób stres i szumy uszne są ze sobą powiązane?
Związek między stresem a szumami usznymi jest złożony i często działa w obie strony:
1. Stres może powodować lub nasilać szumy uszne
Kiedy doświadczasz długotrwałego stresu, twój układ nerwowy staje się nadmiernie pobudzony. Wpływa to na sposób, w jaki mózg przetwarza dźwięk. System słuchowy jest „włączony" i może zacząć odbierać lub wzmacniać spontaniczne dźwięki - nawet bez żadnego rzeczywistego bodźca zewnętrznego.
Napięcie mięśni szyi, szczęki lub ramion (częste w przypadku stresu) może również wpływać na przepływ krwi do ucha i nasilać objawy szumów usznych.
2. Szumy uszne mogą powodować stres
I odwrotnie, szumy uszne same w sobie mogą być źródłem stresu. Zwłaszcza jeśli szum jest ciągły, nie pozwala zasnąć w nocy lub jeśli czujesz, że nie masz nad nim kontroli. Może to prowadzić do:
- problemy ze snem
- zmęczenie
- drażliwość
- niepokój
- mrok
To z kolei wzmacnia reakcję na stres, powodując, że szumy uszne są postrzegane jako jeszcze głośniejsze lub bardziej irytujące. Tworzy to błędne koło.
Dlaczego słyszysz szumy uszne właśnie wtedy, gdy chcesz się zrelaksować?
Wydaje się to niesprawiedliwe: słyszysz go mniej w ciągu dnia, ale gdy tylko usiądziesz na kanapie lub położysz się w łóżku, nagle się pojawia - ten sygnał dźwiękowy lub brzęczenie. Dlaczego tak się dzieje?
W rzeczywistości ma to sens: gdy hałas otoczenia spada, szum w uszach jest bardziej zauważalny. A kiedy umysł się uspokaja, mózg ma więcej „miejsca" na odbieranie wewnętrznych sygnałów - w tym dźwięku szumu w uszach.
W tym przypadku dużą rolę odgrywa uwaga. Im bardziej się na nim skupisz, tym silniejszy będzie dźwięk. To trochę tak, jakbyś nagle usłyszał bicie swojego serca, gdy tylko zwrócisz na nie uwagę.
Szumy uszne nie są chorobą, ale sygnałem
Ważne jest, aby wiedzieć: szum w uszach zwykle nie jest odosobnioną chorobą, ale objawem. Sygnał od ciała, że coś jest niezrównoważone. Może to być coś fizycznego - takiego jak uszkodzenie słuchu lub problem ze szczęką - ale także emocjonalnego lub psychicznego. Stres, napięcie, nadmierna stymulacja: wszystkie te czynniki mogą przyczyniać się do pojawienia się lub nasilenia szumów usznych.
Oznacza to również, że możesz coś z tym zrobić. Nie zawsze możesz sprawić, że dźwięk zniknie, ale możesz wpłynąć na swoją reakcję na niego.
Co można zrobić w przypadku szumów usznych związanych ze stresem?
Nie ma uniwersalnego rozwiązania, ale istnieje wiele sposobów na radzenie sobie z szumami usznymi i związanym z nimi stresem. Oto kilka wskazówek, które naprawdę mogą coś zmienić:
1. Zapewnij sobie spokojne chwile w ciągu dnia
Świadomie planuj przerwy z dala od bodźców. Bez ekranu, bez muzyki, bez rozmów. Po prostu bądź przez chwilę. Regularny relaks pomaga uspokoić układ nerwowy.
2. Ćwicz codziennie
Spacery, jazda na rowerze, joga lub pływanie: ćwiczenia zmniejszają poziom stresu, a także stymulują dobre krążenie, w tym w uszach. Wybierz coś, co sprawia Ci przyjemność, a będziesz to kontynuować.
3. Oddychanie i uważność
Proste ćwiczenie oddechowe - na przykład 4 wdechy, 6 wydechów - aktywuje przywspółczulny układ nerwowy (system odpoczynku). Uważność może również pomóc w mniejszym skupieniu się na szumach usznych.
4. Unikać nadmiernej stymulacji
Zatłoczone pomieszczenia, głośna muzyka, niekończące się scrollowanie na telefonie: to wszystko pochłania energię. Staraj się świadomie dozować bodźce. Jeśli to konieczne, używaj ochronników słuchu w zatłoczonych miejscach - to również może pomóc Twojemu systemowi odpocząć.
5. Sen jest święty
Słaby sen nasila zarówno szumy uszne, jak i stres. Upewnij się, że masz regularny harmonogram snu, cichą sypialnię i unikaj ekranów w ostatniej godzinie przed pójściem spać.
6. Używanie hałasu w tle jako pomocy
Łagodna muzyka, dźwięki natury lub urządzenie z białym szumem mogą pomóc zepchnąć szumy uszne na dalszy plan. W ten sposób mózg zyskuje alternatywę, na której może się skupić.
7. Porozmawiaj o tym
Szumy uszne mogą dawać poczucie osamotnienia - zwłaszcza jeśli ludzie wokół Ciebie ich nie rozumieją. Porozmawiaj o tym z osobami w swoim otoczeniu lub poszukaj wsparcia u specjalisty lub rówieśników. Istnieją również trenerzy szumów usznych i ośrodki audiologiczne, które oferują doradztwo.
A ochrona słuchu?
Jest to również ważny czynnik. Jeśli szumy uszne były częściowo spowodowane hałasem, warto od teraz odpowiednio chronić swój słuch - na przykład na festiwalach, podczas prac domowych lub w pracy. Dobre zatyczki do uszu (najlepiej z filtrami muzycznymi lub wykonane na zamówienie) zapobiegają dalszym uszkodzeniom i mogą zmniejszyć nadmierną stymulację.
Szumy uszne i stres: nie jesteś bezsilny
Szumy uszne mogą być drastyczne, zwłaszcza jeśli idą w parze ze stresem. Ale dobra wiadomość: istnieją sposoby, aby sobie z tym poradzić. Zmniejszając stres, zwiększasz szanse na to, że szumy uszne zmniejszą się - lub przynajmniej będą mniej obecne.
Czy nadal masz objawy? W takim przypadku warto poszukać pomocy. Twój lekarz rodzinny, audiolog lub wyspecjalizowany terapeuta może z Tobą współpracować, aby zobaczyć, co działa najlepiej w Twojej sytuacji.
Nie musisz robić tego sam.
Chcesz dowiedzieć się więcej o ochronie słuchu, szumach usznych lub zatyczkach do uszu, które tłumią stresujące dźwięki? Zajrzyj do naszego sklepu internetowego lub skontaktuj się z nami. Chętnie Ci pomożemy - z wiedzą, uwagą i spokojem dla Twoich uszu.
